ХОДООДНЫ ХОРТ ХАВДАР БАРУУН АЙМГУУДАД ЭЛБЭГ БАЙГАА НЬ ДАВСНЫ ХЭРЭГЛЭЭТЭЙ ХОЛБООТОЙ

Бид Хавдар судлалын үндэсний төвийн Ерөнхий мэс заслын тасгийн их эмч Б.Түвшинтэй ходоодны хорт хавдрын талаар ярилцлаа.

-Нийт хүн амдаа харьцуулсан тоогоороо Монгол Улс ходоодны хорт хавдрын нас баралтаараа дэлхийд тэргүүлдэг. Учир шалтгаан нь юунаас болж байна вэ?

-Ходоодны хорт хавдар үүсэхэд олон хүчин зүйлс нөлөөлдөг. Энэ өвчнийг үүсэхэд хамгийн их нөлөөлдөг зүйл нь ходоодны хеликобактерын халдвар. Дараа нь давсны хэрэглээ ордог. Амьдралын буруу хэв маягууд ч гэсэн хорт хавдар үүсэхэд нөлөөлдөг. Жишээлбэл, тамхины хэрэглээ ходоодны хорт хавдар үүсэх эрсдлийг хэд дахин нэмдэг хүчин зүйлүүдийн нэг. Зарим судалгаагаар архи "Ходоодны хорт хавдартай шууд холбоотой" гэдэг боловч өөр судалгаанд "Маргаантай" хэмээн үздэг. Ходоодны хорт хавдар үүсгэдэг хамгийн том хүчин зүйл нь хеликобактер. Уг халдварын тархалт Монгол Улсад элбэг байдаг. Хеликобактерын талаар үндэстэн дамнасан судалгаа хийгдэж байгаагүй. Яг одоо надад барьцтай хэлчих тоо баримт алга байна. Дээрх хүчин зүйлүүдээс гадна ходоодны ямар нэгэн хагалгаанд орж байсан. Эсвэл гэр бүлийнх нь аль нэг гишүүн залуу насандаа ходоодны хорт хавдраар өвчилж байсан гэх өгүүлэмж байвал удамших хандлага ажиглагддаг юм. Шууд утгаар хорт хавдар удамшина гэсэн үг биш л дээ. Хорт хавдраар өвчлөх магадлал удмын хувьд бэлэн байгаа боловч нөгөө талаас нэг удмын хүмүүс адилхан амьдралын хэв маягтай байдаг. Тиймээс удам дагаж уг өвчнөөр өвдөх хандлага ажиглагддаг гэдгийг хэлэх нь зүйтэй болов уу.

-Хүмүүс ходоодны хорт хавдраар өвчлөхгүйн тулд нэн тэргүүнд юуг анхаарах ёстой вэ?

-Ходоодны хорт хавдрын тохиолдолыг зүүн, болон төвийн аймгуудыг баруун аймгуудтай харьцуулж үзэхэд эрс ялгаа ажиглагддаг. Баруун аймгийнханд ёс заншлаа дагаад давсалсан хоол хүнсийг ахуй амьдралдаа өргөнөөр хэрэглэдэг. Энэ нь ходоодны гэлтгүй бусад төрлийн хорт хавдраар өвчлөх эрсдэл өндөр байгаа нь ажиглагддаг. Мөн даршилсан, нөөшилсөн бүтээгдэхүүнийг нэн тэргүүнд хэрэглээнээсээ хасах хэрэгтэй. Даршилсан бүтээгдэхүүний найрлагад азотын гаралтай нитритийн төрлийн бодисууд ордог. Нитрит гэх бодис ходоодны хорт хавдраар өвчлүүлдэг гэдгийг аль хэдийн судалгаа шинжилгээгээр тогтоосон. Гадаад орнуудад хийгдсэн судалгаагаар хеликобактерын халдвар нь давсны хэрэглээтэй хосолсон тохиолдолд ходоодны хорт хавдар үүсгэдэг гэж үздэг. Тиймээс монголчууд давсны хэрэглээгээ маш ихээр хязгаарлах, хеликобактерын халдвараа устгах эмчилгээ хийлгэх, даршилсан нөөшилсөн мах махан бүтээгдэхүүнийг хэрэглээнээсээ хасах хэрэгтэй. Дээрээс нь архи, тамхи гэх мэт амьдралын буруу зуршлаасаа салах ёстой гэдгийг хэлье. Сүүлийн жилүүдэд хүн амын дунд таргалалт нэмэгдэж байна. Өнгөрсөн жил гарсан судалгаагаар таргалалт 13 төрлийн хор хавдар үүсгэх эрсдэлт хүчин зүйлтэй шууд холбоотой гэж үзсэн. Логикийн хувьд таргалалт хорт хавдар хамаагүй мэт боловч хавдар үүсгэдэг гэдэг нь тогтоогдсон. Тиймээс амьдралын хэв маягаа өөрчлөх хэрэгтэй.

-Монголд хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүсийн ихэнх нь сүүлийн шатандаа оношлогддог гэсэн харамсалтай тоо баримт бий. Гадаадын орнууд хорт хавдрыг эрт илэрүүлэхийн тулд ямар бодлого баримталж ажилдаг вэ?

-Ходоодны хорт хавдрын өвчлөл ихтэй Солонгос, Япон гэх улс орнууд үндэстэн дамнасан эрт илэрүүлгийн хөтөлбөртэй. Засгийн газраас мөнгийг нь өгдөг жил бүр 40 хүрсэн иргэн бүрийнхээ ходоодыг дуранддаг. 40-өөс дээш насныхан жил болгон ходоодоо дурандуулаад байхад хорт хавдрыг эрт үед нь илэрүүлэх магадлал 80-90 хувьтай. Гэтэл Монгол Улсад ходоодны хорт хавдраар шинээр оношлогдож буй хүмүүсийн 80-85 хувь нь хожуу шатандаа эмнэлэгт ханддаг. Өөрөөр хэлбэл арга хэмжээ авахад оройтсон байдаг. Хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүс яагаад хожуу шатандаа оношлогдоод байна вэ гэвэл монгол хүн тэсэхийн аргагүй өвдсөн үедээ л эмнэлэгт ирдэг муу дадалтай. Ихэнх хорт хавдар эрт үедээ ямар ч шинж тэмдэг илэрдэггүй.

-ХОДООД, АЮУЛХАЙ ОРЧМООР ХАРЛАЖ ӨВДӨХ ЗОВИУР ИЛЭРСЭН БОЛ ШИНЖИЛГЭЭНД ХАМРАГДААРАЙ-

-Ходоодны хорт хавдраар өвчилсөн үед ч гэсэн шинж тэмдэг илрэхгүй гэсэн үг үү?

-Ходоодны хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүст хамгийн элбэг тохиолддог зовиур нь ходоод аюулхай орчим хүчтэй биш харлаж өвдөх. Мөн шалтгаангүйгээр жин хасах нь эхэн үедээ илрэх магадлал бий. Огт илрэхгүй ходоодны хорт хавдраар өвчилж болно. Хэн ч сайн дураараа эмнэлэгт очиж ходоодоо дурандуулах шинжилгээ хийлгэдэггүй учраас хожуу шатандаа оношлогдох нь элбэг байна. БНСУ-ын Ходоодны хорт хавдрын нийгэмлэгээс гаргасан зөвлөмжөөр 40-өөс дээш насныхан жилд нэг удаа ходоодоо заавал дурандуулах ёстой гэсэн байдаг. Яагаад ийм зөвлөмж гаргасан бэ гэхээр ходоодны хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүсийн 90 гаруй хувь нь энэ насандаа оношлогдсон байдаг. 5-10 орчим хувь нь 40-өөс өмнөх насанд тохиолддог. Залуу насандаа ходоодны хорт хавдраар өвчилж буй хүмүүст удамшлын хам шинжтэй байдаг. Гэхдээ элбэг биш. Ер нь 40-өөс доош насныхан ходоод аюулхай орчмоор нь зовиур илэрсэн л бол яаралтай эмнэлэгт очиж ходоод дурандуулах шинжилгээнд хамрагдчих хэрэгтэй. Яагаад гэхээр ходоод аюулхай орчим өвдөх зовиур өвөрмөц бус. Нойр булчирхайн үрэвсэл, цөс, зүрхний өвчлөлтэй ижил зовиураар илэрдэг учраас андуурагдах тохиолдол бий. Дээрх зовиур ходоодны хорт хавдраас гадна маш олон өвчинтэй андуурагддаг учраас "Ходоодоо дурандуулах хэрэгтэй" гэж хэлээд байгаа юм.

-Иргэд ходоод дурандуулах үеийн зовиураас болж эмнэлэгт хандахгүй хойшлуулах тохиолдол элбэг ажиглагддаг?

-Ходоод дурандах шинжилгээг хүний бие рүү гадны биет оруулж ажилбар хийгддэг. Өмнөхөө бодвол ходоод дуранддаг дурангийн диаметр нь нарийнхан болсон. Зовиур илэрдэг хүмүүсийг унтуулгатай дуранддаг үйлчилгээ ч бий болсон байна. Биед нь зовиур илэрээд байхад эмнэлэгт очиж үзүүлдэггүй хойшлуулдаг тохиолдол манай улсад маш их байдаг. Гэтэл шинжилгээний ач холбогдол 2-5 минутад илрэх зовиураас хэд дахин илүү чухал гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.

-Ходоодоо дурандуулах гэж буй хүмүүс юуг анхаарах ёстой вэ?

-Оройны 19:00 цагаас хойш хоолоо сойж өглөө нь ус уухгүйгээр эмнэлэгтээ очих хэрэгтэй. Дурангийн шинжилгээтэй холбоотой зөвөлгөөг 2, 3 дугаар шаталбарын эмнэлгүүд бүгд өгдөг. Тэр зөвлөмжийг дагахад л болно.

uurag.mn сайтаас танд манай сайтаар зарагдаж буй АНУ-ын гайхалтай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэн ходоодны хелико бактериасаа салсан хоёр гайхалтай түүхийг хүргэж байна.

(Г. 21 настай) 2008 оноос эхэлж нүүрээр ганц нэг батга гарч эхэлсэн юм. Нүүрээ цэвэрлээд гайгүй болдог байсан ч 2009 оноос нэг үе гайгүй байснаа болиод байнга шахуу гардаг боллоо.Тамхи татахаар нүүрээр юм гараад байна гэж бодоод тамхины хэрэглэгээгээ эрс багасгасан. 2010 оны эхээр ходоод бага зэрэг өвдөж, ядарч нойр хүрдэг, уур их хүрдэг болсон байв. Тэгээд эмчид үзүүлж, хеликобактерын эсрэг эмчилгээ хийлгэж, нүүрээ цэвэрлүүлж хоолны дэглэм барьдаг баридаг болсон. Нэг хэсэг гайгүй байснаа дахиад нүүрээр юм гараад эхэлсэн. Батганд сайн гэсэн олон эм ууж, түрхсэн боловч олигтой үр дүн өгөхгүй гараад л байлаа. Ингээд 2011 оны 9 сард ээж маань дархлааны трансфер фактор хэмээх биологийн идэвхит бүтээгдэхүүн авчирч өглөө. Трансфер фактор классикийг өдөрт 9 ширхэг, Трансфер фактор Плюс 9 ширхэгээр 14 хоног хэрэглэхэд биеийн байдал сайжирч, ядрах нь багасаж эхэлсэн. 14 хоногийн дараа Трансфер фактор Плюсыг өдөрт 6 ширхэг, Трансфер фактор три пакторыг өдөрт 4 ширхэгээр нэг сар хэрэглэсэн. Тэгэхэд нүүрэнд юм гарах нь арилаад зогсохгүй, нүүрний арьс аятайхан болж, өнгө орж эхэлсэн төдийгүй биеийн байдал хуучин хэвэнд орсонд үнэхээр их баярлаж байна. Үүнээс хойш нүүрээр юм гарах, ходоод өвдөх, ядрах зэрэг зовиурууд дахиж мэдэгдээгүй билээ. Ээждээ маш их баярлалаа. Тандаа хайртай шүү.

Сайн байна уу, Намайг И. гэдэг. Одоо 28 настай, эмэгтэй. 2009 оноос эхлэн нүүрээр юм гарч, хоолонд дургүй болж, ходооод зангирч өвддөг уур хүрч ажил хийхээс дургүй хүрдэг болчихсон байлаа. 2010 оны дундуур ходоод өвдөх нь нэмэгдэж, өвдсөн үед нь но-шпа уугаад л нэг хэсэгтээ гайгүй болно. 2011 оны эхээр өвдөлт улам ихсэж хоолонд дургүй, дотор муухай оргих болсон. Эмчид үзүүлэхэд хeликобактeрийн халдвартай, халдварын эсрэг эмийн хослол уух, ходоодоо дурандуулах хэрэгтэй гэсэн юм. Ходооодоо дурандуулахад улайлттай байна гэсэн шинжилгээний хариу гарсан. Би найздаа өөрийнхөө энэ зовиуртай өвчний талаар хэлэхэд Трансфeр Фактор гэдэг биологийн идэвхит бүтээгдэхүүнийг санал болгож, Трансфeр Фактор плюс өдөрт 3 удаа 3 ш-ээр уухад 3 дахь хоногоос өвдөлт намдаж, хоолны дуршил нэмэгдсэн бөгөөд 14 хоног үргэлжлүүлэн уулаа. Дараагийн 14 хоногт нь Трансфeр Фактор плюс 6ш-ээр, Трансфeр Фактор три фактор 4 ш-ээр хэрэглэхэд ямар нэгэн зовиургүй болж биeийн байдал сайжирлаа. Нэг сарын дараа Трансфeр Фактор плюс өдөрт 1ш-ээр 3 удаа, три фактор өдөрт 3ш-ээр 1 сар ууж хэрэглээд, эмчид үзүүлэхэд эмч хeликобактeрийн шинжилгээ сайн гарсан байна гээд хоолны дэглэм барьж, Трансфeр Фактор -аа хэрэглэж байхыг зөвлөсөн юм. Трансфeр Фактор-ын тухай мэдээлэл өгсөн найздаа болон Трансфeр Фактор-т баярлалаа.

Та 9479-1979, 8950-1979 утсаар яг одоо залган эдгээр гайхамшигтай бүтээгдэхүүнүүдийг захиалах боломжтой. Хүргэлт үнэгүй.

Танд энэ мэдээлэл таалагдсан уу?

Таны дархлааг сэрээж, тураах гайхамшигт уураг таныг 14 хоногт 5-10кг тураана!

ПроТФ! Энэ хосгүй бүтээгдэхүүн нь хүний бие организмыг сэргээн залуужуулах, өөрчлөн хөгжүүлэх зорилгоор 2015 онд бүтээгдэж, гарсан даруйдаа дэлхий даяар сая сая хүний амьдарлыг өөрчилсөн юм. ПроТФ бол амьтны гаралтай, маш нарийн шүүлтүүрээр шүүгдсэн молекул бүтэцтэй, дотроо дархлааг 283% нэмэгдүүлэгч тусгай орц бүхий урьд өмнө огт байгаагүй шинэ төрлийн уураг юм. ПроТФ-ийн молекулыг өндөр технологи ашиглан жижгээр нь шүүсэн байдаг тул бусад төрлийн уургуудтай харьцуулахад элэг болон бусад эрхтэнд ямар ч нэмэлт ачаалал үзүүлдэггүйгээрээ онцлогтой.

Хэрвээ та жин хасах, өөхөн давхаргаа бууруулахыг хүсэж байвал энэ бүтээгдэхүүн танд хүссэн үр дүнд чинь хүрэхэд маш сайн туслана. Ялангуяа гар хөл нүүрний өөхийг 203%, биеийн дотоод өөхийг 564% шатаадаг тул гэдэс бүсэлхийгээр маш сайн жин хаяж турдаг. Мөн Про-ТФ бүтээгдэхүүнийг заавал дасгал бэлтгэл хийлгүйгээр хэрэглэн жин хасах боломжтой байдаг. Ингэхийн тулд ПроТФ-ийг бидний санал болгох тусгай уургийн дэглэмтэй хамт хэрэглэж өндөр үр дүнд хүрнэ. ПроТФ нь зөвхөн тураагаад зогсохгүй таны биеийн ерөнхий булчинг чангалж өгдөг тул бие хаа илүү жавхаалаг болдог байна. Та 9479-1979, 8950-1979 утсаар яг одоо залган эдгээр гайхамшигтай бүтээгдэхүүнүүдийг захиалах боломжтой. Хүргэлт үнэгүй.